Trong thế giới kinh doanh đầy cạnh tranh hiện nay, việc tìm kiếm những con đường mới để phát triển là điều cần thiết. Chiến lược Đại dương Xanh, được phát triển bởi giáo sư Mauborgne và Kim, mang đến một cách tiếp cận đột phá, giúp các doanh nghiệp tạo ra không gian thị trường riêng biệt mà không phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt. Vậy chiến lược Đại dương Xanh là gì?

Chiến lược đại dương xanh và đại dương đỏ là gì?

Chiến lược Đại dương xanh là tâm huyết được đúc kết từ giáo sư Mauborgne và Kim đến từ Viện INSEAD (Pháp) sau nhiều năm nghiên cứu. Chiến lược "đại dương xanh" là những khoảng trống thị trường không có sự cạnh tranh hoặc cạnh tranh không đáng kể. Các doanh nghiệp áp dụng chiến lược này tìm kiếm những thị trường mới, đưa ra các sản phẩm và dịch vụ độc đáo, khác biệt với những gì đang có trên thị trường, từ đó tạo ra một không gian riêng biệt, không bị canh tranh với các đối thủ cùng ngành. Điều này giúp doanh nghiệp đạt được sự phát triển và thành công bền vững, đồng thời giúp tăng cường giá trị cho khách hàng và cộng đồng.

Chiến lược đại dương đỏ là thị trường đã bị lấp đầy bởi các đối thủ và bị khai thác rất kỹ. Sự cạnh tranh tại đây cực kỳ gay gắt, các quy luật được thiết lập rõ ràng, có sự phân chia thị phần và khó có thể mở rộng thêm thị trường ngách. Thị trường đỏ còn được hiểu là một thị trường cạnh tranh đẫm máu (đỏ).

Phân biệt giữa chiến lược đại dương xanh với đại dương đỏ

Vậy sự khác biệt giữa chiến lược đại dương xanh và đại dương đỏ là gì?

Chiến lược đại dương xanhChiến lược đại dương đỏTạo ra khoảng thị trường không có đối thủ cạnh tranhCạnh tranh trong khoảng thị trường hiện tạiLàm cho việc cạnh tranh trở nên không cần thiết, ít ảnh hưởng hoặc không quan trọngĐánh bại đối thủ cạnh tranhTạo ra và nắm bắt nhu cầu mớiKhai thác nhu cầu hiện tạiPhá vỡ mối liên quan đánh đổi giữa giá trị mang lại và chi phí bỏ raCác doanh nghiệp phải chấp nhận đánh đổi giữa giá trị, lợi ích mang lại và chi phí bỏ raĐiều chỉnh toàn bộ hoạt động của tổ chức nhằm theo đuổi cả chiến lược khác biệt hóa và chi phí thấpToàn bộ hoạt động của tổ chức được thực hiện và điều chỉnh theo chiến lược lựa chọn: Thực hiện chiến lược có sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh hoặc là thực hiện chiến lược chi phí thấp

Chiến lược đại dương xanh tập trung vào việc tạo ra không gian thị trường mới và đổi mới, trong khi chiến lược đại dương đỏ tập trung vào việc cạnh tranh trong thị trường hiện có. Mỗi chiến lược có những ưu điểm và thách thức riêng, và doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng để lựa chọn hướng đi phù hợp.

Đặc điểm của đại dương xanh

1. Không cạnh tranh trực tiếp

Chiến lược Đại dương Xanh tạo ra một không gian thị trường mới mà không có sự cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ hiện tại. Thay vì tranh giành thị phần trong một thị trường đầy cạnh tranh, nó tạo ra giá trị độc đáo và khác biệt làm cho đối thủ trở nên không quan trọng.

Ví dụ: Yellow Tail - Thương hiệu rượu vang Úc 

Thương hiệu đã tạo giá trị độc đáo bằng cách tiếp cận thị trường rượu vang với một phong cách khác biệt. Thay vì cạnh tranh trực tiếp với các thương hiệu rượu vang danh tiếng, đắt đỏ thì họ tạo ra phân khúc thị trường mới bằng cách cung cấp rượu vang chất lượng với giá cả phải chăng. Điều này hướng đến nhóm khách hàng chưa từng tiếp cận được với rượu vang cao cấp và tạo ra một không gian thị trường riêng biệt.

2. Tập trung vào giá trị khách hàng

Chiến lược này đặt sự tập trung  vào khách hàng và sự đáp ứng đánh giá đối với nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Thay vì những cuộc tranh giá và chất lượng, nó tìm cách tạo ra giá trị độc đáo để thu hút và giữ chân khách hàng.

Ví dụ: Thương hiệu Apple 

Apple tập trung vào giá trị khách hàng bằng cách tạo ra các giá trị độc đáo. Họ đã tạo ra các giá trị độc đáo như thiết kế tinh tế, hệ điều hành iOS mượt mà và hệ sinh thái phong phú của ứng dụng và dịch vụ.

Nhờ vào việc tạo ra một trải nghiệm toàn diện, Apple đã tạo ra một trải nghiệm toàn diện và nhất quán, mang đến giá trị độc đáo, khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. Chính vì thế mà Apple đã có những khách hàng trung thành, hay người “hâm mộ” luôn mong chờ và sẵn lòng chi trả giá cao để sở hữu một sản phẩm Iphone.

3. Sự đột phá và sáng tạo

Đại dương Xanh tạo ra các đột phá sáng tạo trong cách tiếp cận và giá trị đề xuất của doanh nghiệp. Nó tập trung vào việc tìm ra những yếu tố mới, khác biệt và độc đáo để tạo ra một thị trường mới. Sự đột phá này đưa đến lợi thế cạnh tranh tạo ra giá trị bền vững.

Ví dụ: Xe điện - Tesla

Tesla đã tạo ra đột phá công nghệ với việc phát triển xe điện chất lượng cao và hiệu suất vượt trội. Họ đã đưa công nghệ Pin lithium-ion và hệ thống điều khiển thông minh vào việc sản xuất ô tô điện. Điều này đưa đến sự đột phá trong ngành ô tô và tạo ra một giá trị độc đáo.

Thay vì phải cạnh tranh trực tiếp với các hãng ô tô truyền thống thì Tesla đã tạo ra một thị trường mới cho xe điện. Họ tập trung tạo ra các sản phẩm đột phá và phân khúc thị trường cao cấp, nhắm đến khách hàng có nhu cầu xe điện đẳng cấp và quan tâm đến bảo vệ môi trường, Việc tạo ra thị trường mới này đã giúp Tesla tránh sự cạnh tranh trực tiếp và tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.

4. Sự kết hợp của chi phí và giá trị

Chiến lược Đại dương Xanh cố gắng tạo ra giá trị đáng giá cho khách hàng và đồng thời giảm chi phí. Sự kết hợp này tạo ra một lợi thế cạnh tranh bền vững, cho phép doanh nghiệp cung cấp giá trị cao hơn đối với khách hàng mà không phải tăng giá hoặc hy sinh lợi nhuận.

Ví dụ: IKEA - Nội thất và đồ gia dụng

IKEA thực hiện tối ưu chi phí sản xuất. Họ áp dụng các quy trình sản xuất tiên tiến để tối ưu hóa chi phí sản xuất. IKEA sử dụng vật liệu giá rẻ nhưng chất lượng tốt và quy trình sản xuất hiệu quả để giảm chi phí.

Ngoài ra, họ còn tạo ra còn tích hợp giá trị vào thiết kế. Các sản phẩm đơn giản và thông minh, giúp khách hàng tiết kiệm không gian và tận dụng tối đa chức năng. Điều này giúp tăng giá trị đáng giá cho khách hàng mà không cần tăng giá thành.

5. Từ những giới hạn ngành công nghiệp

Chiến lược Đại dương Xanh không bị ràng buộc bởi những giới hạn và quy tắc của ngành công nghiệp hiện tại. Nó tìm cách phá vỡ các ranh giới và định nghĩa lại ngành công nghiệp, mở ra cơ hội mới và tạo ra giá trị đột phá.

Ví dụ: Airbnb - nền tảng kết nối giữa người có nhu cầu tìm kiếm chỗ ở và người cần cho thuê phòng.

Airbnb đã phá bỏ giới hạn, thay đổi cách thức đặt phòng bằng cách tạo ra một nền tảng chia sẻ nhà riêng. Trước sự chiếm ưu thế của ngành công nghiệp khách sạn truyền thống, Airbnb đã cho phép người dùng chia sẻ nhà riêng của mình để cho khách du lịch thuê, tận dụng tài sản sẵn có và tạo ra một thị trường chia sẻ đột phá.

Điều này không chỉ tạo ra một nguồn thu nhập mới cho chủ nhà mà còn cung cấp trải nghiệm lưu trú độc đáo cho khách du lịch, thay đổi cách mọi người nghĩ về du lịch.

6. Tích hợp các yếu tố chìa khóa

Đại dương Xanh kết hợp một số yếu tố quan trọng như chi phí, giá trị, chất lượng, thiết kế, tiếp thị và dịch vụ để tạo ra một giá trị tổng thể độc đáo và khác biệt. Sự kết hợp này tạo ra một lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ.

Chiến lược Đại dương Xanh không chỉ là một phương pháp tiếp cận kinh doanh, mà còn là một tư duy đổi mới giúp các doanh nghiệp tạo ra không gian thị trường mới, nơi họ có thể phát triển bền vững mà không phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt. Từ việc xác định các cơ hội chưa được khai thác đến việc tạo ra giá trị độc đáo cho khách hàng, chiến lược này mở ra những hướng đi mới cho sự phát triển của doanh nghiệp.

Trong bối cảnh thị trường đang thay đổi nhanh chóng như hiện nay, việc lựa chọn chiến lược phù hợp là rất quan trọng. Doanh nghiệp cần phải liên tục đổi mới, tìm kiếm cơ hội mới và đảm bảo rằng họ luôn đặt khách hàng là trung tâm trong mọi quyết định của mình. Chỉ khi đó, họ mới có thể vươn mình ra biển cả xanh tươi, nơi có vô vàn cơ hội đang chờ đón.